پیام سپاهان - ایسنا /متن پیش رو در ایسنا منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
آلمان با پشت سر گذاشتن سنت دیرینه خویشتن‌داری، در حال شکل‌دهی به هویت جدیدی است که آن را به قدرت نخست نظامی اروپا بدل خواهد کرد؛ زیرا برلین دیگر نمی‌خواهد به‌عنوان «حلقه ضعیف» ناتو شناخته شود.
رسانه فرانسوی در مقاله‌ای به بررسی چرخش بزرگ آلمان در حوزه نظامی پرداخته و تأکید کرده که این کشور دیگر در پی خویشتن‌داری نیست و خود را به‌عنوان یک قدرت نظامی نوظهور در اروپا معرفی می‌کند. این مقاله تحولات اخیر را نه یک تغییر کمّی، بلکه آغاز شکل‌گیری هویت جدید آلمان می‌داند.
روزنامه «لوموند» در ابتدای گزارش خود به آمارهایی از وزارت دفاع آلمان اشاره می‌کند که در تابستان 2024 منتشر شد. این آمار نشان داد که آلمان در سال گذشته به بزرگ‌ترین صادرکننده سلاح در اروپا بدل شده و به رکورد تاریخی 13.2 میلیارد یورو در صادرات نظامی دست یافته است. 64 درصد این صادرات به اوکراین اختصاص داشت، اما حجم کلی صادرات برای برلین «بی‌سابقه» توصیف شد. این روزنامه خاطرنشان می‌کند که روند پرشتاب صادرات تسلیحاتی در شرایطی رخ داده که 75 درصد مردم آلمان از برنامه‌های افزایش هزینه‌های دفاعی حمایت می‌کنند. بودجه دفاعی آلمان در سال 2025 به 95 میلیارد یورو خواهد رسید که 24 میلیارد یوروی آن از محل یک صندوق ویژه دولتی تأمین می‌شود.
لوموند این وضعیت را شکستی در سنت دیرینه «احتیاط نظامی» آلمان ارزیابی کرده است. این رویکرد در سال 1999 با تصمیم «گِرهارد شرودر» صدراعظم وقت برای اعزام جنگنده‌های آلمان به کوزوو و سپس مشارکت در افغانستان در سال 2001 دچار خدشه شد. با این حال، همواره بخشی از نخبگان آلمانی این رویکرد را ناکافی می‌دانستند. «اشتفان فریلیش» کارشناس روابط بین‌الملل، در کتاب خود با عنوان پایان خود-زنجیری در سال 2019 استدلال کرده بود که آلمان در آینده ناگزیر است توجه بیشتری به قدرت نظامی و دفاعی نشان دهد.
این مقاله دیدگاه فریلیش را در تضاد با رویکرد «آنگلا مرکل» صدراعظم پیشین قرار می‌دهد؛ مرکل هرچند بارها بر لزوم تقویت دفاع اروپایی تأکید کرده بود، اما کشورش را از ورود جدی به این مسیر بازمی‌داشت. او در سال 2017 و در واکنش به انتقادات «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور وقت آمریکا از سطح پایین هزینه‌های نظامی اروپا، گفته بود: «دورانی که می‌توانستیم به یکدیگر تکیه کنیم تقریباً به پایان رسیده است. ما اروپایی‌ها باید سرنوشت خود را به دست بگیریم.» با این حال، به نوشته لوموند، تغییر واقعی در سیاست برلین تنها پس از آغاز جنگ اوکراین در سال 2022 رخ داد.
قدرت نظامی جدید
به گزارش لوموند، امروز آلمان آشکارا خود را به‌عنوان یک قدرت نظامی جدید معرفی می‌کند. این تغییر نه تنها نتیجه سیاست‌های «اولاف شولتس» صدراعظم پیشین سوسیال‌دموکرات است، بلکه توسط جانشین محافظه‌کار او «فردریش مرتس» ادامه یافته است. ابقای «بوریس پیستوریوس» در سمت وزیر دفاع در دولت جدید نیز نشانه‌ای از اجماع سیاسی گسترده در این زمینه ارزیابی شده است.
این روزنامه اضافه می‌کند که هویت جدید آلمان در حال شکل‌گیری است. زمانی که مِرتس در 14 مه 2025 در پارلمان فدرال اعلام کرد که دولت تمام منابع مالی لازم را برای تبدیل ارتش فدرال به «قوی‌ترین ارتش متعارف اروپا» اختصاص خواهد داد، این سخن تنها یک وعده نبود، بلکه بیانگر یک هدف سیاسی روشن بود. برنامه اصلاح نظام سربازگیری بر پایه داوطلبی نیز در همین راستا طراحی شده و هدف آن افزایش شمار نیروها از 181 هزار نفر به 203 هزار نفر تا سال 2031 و در ادامه به 260 هزار نفر است.
لوموند سپس پیامدهای این تغییر را برای روابط فرانسه و آلمان بررسی می‌کند. از نگاه این رسانه، پایان یافتن تابوی نظامی‌گری در آلمان می‌تواند ابزاری مهم برای تحقق «حاکمیت اروپایی» باشد، اما در عین حال ممکن است توازن سنتی در روابط پاریس-برلین را بر هم بزند. رشد صنعت دفاعی آلمان و افزایش چشمگیر هزینه‌های نظامی، جایگاه استراتژیک جدیدی برای این کشور در اروپا و ناتو رقم زده است.
اختلافات فرانسه و آلمان در پروژه‌های مشترک دفاعی
این مقاله همچنین به پیامدهای این روند در روابط فراآتلانتیک اشاره کرده و می‌نویسد که اهمیت قدرت نظامی در نگاه واشنگتن، برلین را به بازیگری کلیدی در معادلات آینده بدل می‌کند. در این چارچوب، ضرورت رفع اختلافات میان فرانسه و آلمان در پروژه‌های مشترک دفاعی بیش از پیش احساس می‌شود. لوموند تاکید می‌کند که تأخیرها و کشمکش‌ها بر سر پروژه‌هایی چون ساخت جنگنده‌های نسل ششم، تولید مشترک تانک و برنامه «یورودرون» باید پایان یابد، چرا که نگاه دیگر کشورهای اروپایی به این 2 کشور دوخته شده است.
لوموند در پایان نتیجه می‌گیرد که آلمان با رکوردشکنی در صادرات سلاح و برنامه‌های گسترده نظامی، در مسیر شکل‌دهی به هویتی تازه قرار گرفته است. این تحول نه یک اقدام مقطعی، بلکه بازتعریف جایگاه آلمان در اروپا و ناتو و حتی در روابط آن با آمریکا و فرانسه است. آلمان دیگر نمی‌خواهد به‌عنوان «حلقه ضعیف» دفاع اروپا شناخته شود و تمایلش برای تبدیل‌شدن به قدرت اول نظامی اروپا، کاملا جدی به نظر می‌رسد.
بازار ![]()
محمدحسین خدائیان