بزرگنمايي:
پیام سپاهان - ایسنا / خنده استرس را کاهش می دهد و همین نکته در رشد کودک اهمیت فراوانی دارد.
داشتن حس شوخ‌طبعی در رشد عزت نفس، یادگیری حل مسئله و اصلاح مهارت‌های اجتماعی نقش مهمی دارد.
پرورش حس شوخ‌طبعی کودک یکی از هزاران مسئولیتی است که بر عهده‌ی والدین است. شکل‌گیری درست این احساس باعث می‌شود زندگی کودک در مسیر درست قرار گیرد.
کودکان از یک‌سالگی حس شوخ‌طبعی دارند. بله، درست شنیدید! با نگاهی دقیق متوجه این موضوع خواهید شد. زمانی‌که ما برای کودک شکلک یا صداهای احمقانه درمی‌آوریم، او می‌خندد. حتی گاهی خنده‌اش بند نمی‌آید.
اما کودک به این کوچکی چگونه درک می‌کند که شما کار خنده‌دار یا احمقانه‌ای انجام داده‌اید؟ به این دلیل که حس شوخ‌طبعی از قبل در او ایجاد شده است. او از 6ماهگی در حال تماشای شما و اطرافیان است و متوجه شده است وقتی اتفاق مضحکی می‌افتد بزرگ‌ترها می‌خندند. او با مشاهده کم‌کم یاد گرفته که هر چیز احمقانه‌ای به خنده منجر می‌شود.
حس شوخ‌طبعی در مراحل گوناگون رشد کودک چگونه بروز پیدا می‌کند؟
نوزادان: همان‌طور که قبلاً گفتیم، نوزادان به‌سرعت به شوخ‌طبعی واکنش نشان می‌دهند. بازی با بدن کودک او را به خنده وامی‌دارد، مخصوصاً قلقلک. آن‌ها کم‌کم به کارهای احمقانه و مضحک شما واکنش نشان می‌دهند؛ برای مثال، زمانی‌که شما اسباب‌بازی کوچکی را روی سرتان می‌گذارید و شکلک درمی‌آورید.
نوپایان: آن‌ها هنوز هم عاشق محرک‌های جسمی مانند قلقلک و دالی‌موشه هستند. با این تفاوت که اکنون زبان را نیز درک می‌کنند و با صداها و شعرهای خنده‌دار از خنده روده‌بر می‌شوند. حتی ممکن است تلاش کنند با ساختن کلمات بی‌معنی و مضحک شما را بخندانند.
پیش‌دبستانی: هر چیز غیرمعمول و عجیب‌وغریب آن‌ها را می‌خنداند، مانند سگی که پای اردک دارد یا اردکی که دم شیر دارد. دقیقاً مثل کارتون‌هایی که بچه‌ها تماشا می‌کنند و پر از موارد عجیب و مضحک‌اند.
بچه‌مدرسه‌ای‌ها: این بچه‌ها مثل بزرگسالان عاشق دوپهلو حرف زدن، با کنایه حرف زدن، بازی با کلمات و نمایش‌های خنده‌دارند. اما برخلاف ما ممکن است یک شوخی را بارها تکرار کنند و انتظار واکنش اول را داشته باشند.
چگونه حس شوخ‌طبعی را در کودکان تقویت کنیم؟
حرف و عمل‌تان یکی باشد. شوخ‌طبع باشید. اگر بذله‌گو هستید و به‌راحتی شوخی می‌کنید یا به‌راحتی به چیزهای احمقانه‌ی دوروبرتان می‌خندید، الگوی خوبی برای شوخ‌طبعی در فرزندتان هستید و این بهترین راه برای ایجاد حس شوخ‌طبعی در اوست.
به شوخی‌های فرزندتان اهمیت دهید. حتی اگر کودک‌تان یک شوخی را بارها و بارها تکرار کرد یا اینکه شوخی‌اش خنده‌دار نبود، باز هم بخندید.
با فرزند خود کار کنید. کنار او بنشینید و چیزی خنده‌دار بکشید. برای مثال، یک مرد را رسم کنید که گوش‌هایش شبیه فیل است. یا با یکدیگر داستان کوتاه طنز بخوانید.
سنت‌های خانوادگی خنده‌دار ترتیب دهید. هر آن چیزی که فکرش را بکنید در این دسته جای می‌گیرد؛ مثلاً در تعطیلات خاص روی همه‌ی غذاها را با شکلات بپوشانید. یا به همدیگر چیزهای احمقانه هدیه دهید و بحث کنید که کدام هدیه احمقانه‌تر است. یا یک روز، در خانه همه عقب‌عقب راه بروید!
فیلم‌های خنده‌دار تماشا کنید. شاید کودک متوجه همه‌ی شوخی‌ها نشود، اما این فرصتی شگفت‌انگیز برای شماست که با استفاده از بازی با کلمات و کنایه آن را برای کودک‌تان توضیح دهید.
داستانی خنده‌دار درباره‌ی خودتان تعریف کنید. اگر شخصیت داستانِ خنده‌دار پدر یا مادر باشد خیلی هیجان‌انگیزتر است. به‌خصوص اگر داستان درباره‌ی دوران کودکی والدین باشد.
کتاب‌های خنده‌دار بخوانید. وقتی چیز خنده‌داری می‌خوانید، با صدای بلند بخندید. این امر نه تنها به کودک شما کمک می‌کند شوخی را تشخیص دهد، بلکه او را به خندیدن ترغیب می‌کند.
کودکان (به‌خصوص آن‌هایی که علاقه‌ای به کتاب خواندن ندارند) بازیگوش هستند و بیشتر و راحت‌تر از بزرگسالان می‌خندند. قصه‌های خنده‌دار تخیل کودکی و احساس لذت را با کلمات به تصویر می‌کشد. کودکان از طریق کتاب‌های طنز با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند و دوست می‌شوند. خندیدن راهی عالی برای دوست پیدا کردن است.
کتاب‌های طنز بازتاب‌دهنده‌ی واقعیت‌اند. آن‌ها آمیزه‌ای از غم و شادی، لذت و درد و اوج و فرودند.
داستانک‌های طنز، خواندنِ انتقادی را به کودکان آموزش می‌دهد. کودک سطر به سطر می‌خواند و از کنایه‌های ظریف و کارِ درست و غلط آگاهی پیدا می‌کند.
در اینجا، دلایلی آورده شده است که چرا کتاب‌های طنز برای کودکان سودمندند:
1. کتاب‌های خنده‌دار برای بلندخوانی عالی هستند
کودکان در ابتدا کتابخوانی را با بزرگسالان تجربه می‌کنند. شاید هنگام خواب برای‌شان کتاب خوانده شود یا خودشان به‌صورت تمرینی بلندخوانی کنند. کتاب‌های طنز به ذات خود تعاملی هستند؛ یعنی، این کتاب‌ها قرار است با دیگران به اشتراک گذاشته شوند. وقتی کودک با صدای بلند کتابی خنده‌دار می‌خواند لحظاتی سرگرم‌کننده و به‌یادماندنی را در کنار عزیزان خود می‌گذراند.
2. کتاب‌های طنز مطالعه را آسان می‌کنند
اگر خواندن برای کودک دشوار باشد، او احساس خجالت و ناامنی می‌کند. مزیت کتاب طنز به این است که بعد از خواندن چند سطر، زیر خنده می‌زنید و مجبور نیستید برای رسیدن به قسمت خوب داستان کل صفحه یا یک فصل کامل را بخوانید. کتاب طنز این امکان را برای کودک فراهم می‌کند که بعد از چند دقیقه خواندن، لحظات خوبی را تجربه کند.
3. کتاب‌های طنز هر خواننده‌ای را به یک ستاره تبدیل می‌کنند
کودکان تشنه‌ی دریافت توجه و داشتن مخاطب‌اند. کتاب‌های طنز علاوه‌بر اینکه برای کودکان سرگرم‌کننده‌اند، راهی ایجاد می‌کنند تا دیگران را در خواندن سهیم کنند. آن‌ها همان‌طور که کتاب را در دست دارند، می‌ایستند و برای‌تان می‌خوانند. خندیدن شما به کودک انگیزه می‌دهد که به خواندن ادامه دهد.
4. کتاب‌های طنز اعتمادبه‌نفس را افزایش می‌دهند
بزرگ‌ترین مانع خواندن این است که به کلمه‌ی «نمی‌توانم» باور داشته باشید. وقتی کودک دو یا سه خط از کتاب خنده‌دار را می‌خواند و می‌تواند دیگران را بخنداند احساس موفقیت می‌کند.
به این ترتیب، کودک برای خواندن مشتاق می‌شود. بدون آن که متوجه شود تمام کتاب را به‌تنهایی خوانده است. به این ترتیب، «نمی‌توانم» جای خود را به «انجام دادم» می‌دهد.