بزرگنمايي:

پیام سپاهان - ایران /متن پیش رو در ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تایید آن نیست
روزبه کردوانی/ هفته گذشته بار دیگر استان خوزستان شاهد اعتراضات مردمی بود که به‌ گفته رهبری نظام هیچ گله‌ای از آنها نمی‌توان داشت که ناراحتی شان را بروز داده‌اند. در این میان اما واقعیت تلخ این است که چالش‌های خوزستان که باید در یک چارچوب سیاستی همراه با فهم دقیق و تاریخی از مشکلات ، با رویکردی توسعه محور، با مشارکت نخبگان خوزستانی و عزم ملی حاکمیت پاسخ داده شود. پیرامون خوزستان، مشکلات و چالش‌ها، ریشه‌های بروز این مشکلات و راهکارهای کوتاه مدت، میان مدت و درازمدت برای مواجهه با این چالش‌ها می‌توان سخن‌ها گفت، اما در این یادداشت کوتاه بنا ندارم به این موارد بپردازم بلکه مشخصاً می‌خواهم در خصوص ضرورت اجرای دقیق یک اقدام فوری یعنی حمایت از کشاورزان خسارت دیده خوزستانی نکته‌ای را بیان کنم.
1- در حالی‌که سطح زیر کشت شلتوک در سال 97 (سال شدیدترین خشکسالی 60 سال اخیر خوزستان) حدود 45 هزار هکتار بود، در سال 98 با توجه به بارش‌های فراوان ، پرشدن مخازن سدهای بزرگ استان و البته سرازیر شدن سیلاب، سطح زیر کشت شلتوک تا 170 هزار تن افزایش یافت و به رکورد تولید 900هزار تن شلتوک و استحصال بیش از پانصد هزار تن برنج به ارزش 50هزار میلیارد ریال دست یافت که در تاریخ کشاورزی خوزستان بی‌سابقه بود. در سال 1399 نیز همین وضعیت تداوم یافت و بیش از 700 هزار تن شلتوک از شالیزارهای شوشتر، دزفول، شوش، دشت آزادگان، باغملک، شادگان، خرمشهر، رامهرمز وهویزه برداشت شد.
2- در این میان اما در سال 1400 به‌دلیل شیوع مجدد خشکسالی و کاهش 27 درصدی آوردها در حوضه‌های آبی استان، امکان تأمین آب موردنیاز کشت شلتوک در تابستان امسال در حوضه‌های کرخه و مارون وجود نداشته است. این شرایط باعث شد طبق برخی اطلاعات امسال تاکنون حدود 100 هزار هکتار شلتوک کشت شده است (اما روایت‌هایی دیگری حکایت از کشت 65 هزار هکتاری است) که نسبت به سال قبل کاهش 70 هزار هکتاری را نشان می‌دهد.
3- بدیهی است بسیاری از کشاورزان به این دلیل دچار خسارت شده‌اند، معیشت آنها به خطر افتاده است و معترض هستند. گفته می‌شود از هر هکتار شلتوک حدود 4 و نیم تن برداشت می‌شود، بنابراین اگر قیمت تضمینی خرید هر کیلو شلتوک را حداقل 6 هزار تومان در نظر بگیریم، می‌توان برآورد کرد که کشاورزان چیزی معادل 1600 میلیارد تومان ضرر کرده‌اند. دقت کنیم این ضرر و خسارت به منبع تأمین معیشت کشاورزانی در شرایطی اتفاق افتاده است که بویژه به‌دلیل شیوع کرونا و تحریم‌های ظالمانه و البته برخی ناکارآمدی‌ها، این مردم فشار مضاعفی را بر زندگی روزمره خود شاهد بودند.
4- در این میان دولت اعلام کرده است هزار و صد و پنجاه میلیارد تومان برای جبران خسارت کشاورزان خوزستان به این استان اختصاص داده است. آنچه در این میان نیازمند اقدام فوری است اولاً شناسایی دقیق خسارت دیدگان و استحقاق سنجی آنها، ثانیاً سرعت در توزیع این مبلغ به خسارت دیدگان و ثالثاً نظارت دقیق برای توزیع هدفمند، ساده و بدون رانت مبالغ تعیین شده به کشاورزان خسارت دیده است. نباید حمایت مالی از کشاورزان خسارت دیده در دام ساختارهای بوروکراتیک و بعضاً غیرشفاف اداری اسیر شود.
5- وجود یک کمیته مطلع و صالح که در یک ساختار شفاف و در یک سازوکار کاملاً چابک آن هم با رویکردی محترمانه و مبتنی بر حقوق شهروندی و نه اعانه گونه پس از شناسایی دقیق کشاورزان خسارت دیده بسرعت از آنها حمایت کند یک ضرورت حیاتی است.
البته بررسی برخی مسائل نظیر اینکه چرا علی رغم پیش‌بینی‌های صورت گرفته در خصوص وقوع خشکسالی مسئولان ذیربط با کشاورزان در این خصوص گفت‌و‌گو نداشته‌اند ، یا چرا همین مبلغ هزار میلیارد تومانی که امروز برای جبران اختصاص یافته است پیش از این در یک ساختار شفاف به‌عنوان جبران خسارت به کشاورزان ارائه نشد یا چه اتفاقاتی افتاده است که جمع‌بندی بیلان آب خوزستان که در سال 91 (طبق گزارش سازمان برنامه و بودجه استان) مثبت و بیش از 6 میلیون مترمکعب هم اکنون به این وضع افتاده است باید در شرایطی دیگر مورد بررسی قرار گیرد.