پیام سپاهان - ایرنا / «قصههایی از ادبیات شفاهی ایران» عنوان مجموعهای است شامل مشهورترین افسانههای کهن ایرانی که به تازگی روانه بازار نشر شده است.
ادبیات شفاهی، بهویژه افسانههای پریان از جنبههای مختلفی چون مردمشناسی، زبانشناسی و به طور کلی قصهپژوهی مورد توجه قرار میگیرد. پدر و مادرها، مربیان و مروجان کتابخوانی بیشتر به تأثیر این افسانهها و قصهها بر کودکان علاقهمندند.
در میان تأثیرات گوناگون قصهها میتوان به نقش آنها در انتقال میراث فرهنگی ادبی اشاره کرد که به تکوین و رشد هویت ملی و قومی یاری میرساند. از طرفی کودکان امروز در عصر دیجیتال زندگی میکنند، عصری که هر انسانی خواه ناخواه شهروندی جهانی است و در چنین وضعی بحث و اهمیت هویت ملی و قومی هم بیشتر میشود؛ نکتهای که هدف این مجموعه است.
مهدی آذریزدی نویسنده بزرگ کودکان و نوجوانان، در حوزه بازنویسی متون کهن در مقدمه کتاب قصههای تازه از کتابهای کهن مینویسد:
… اما پیدایش وسایل ارتباطی، دنیا را کوچک و به هم نزدیک ساخته و همهی مردم ناگزیر باید با اندیشههای گوناگون بشری آشنا باشند، اما یکی از کارهای واجب ماند همیشه این است که هر ملتی و هر قومی از مردم دنیا پیش از همهچیز خودشان را بشناسند و بیش از همهچیز قدر آنچه را خودشان دارند بدانند تا در میان فخرآوریها و خودخواهیها و برتری طلبیهای دیگران گم نشوند و ما ایرانیان که در این دنیای بزرگ تا دنیا به یاد دارد با فرهنگ و تمدن گرانمایه و ریشهدار خود سرافراز بودهایم، همچنان باید از آنچه داشتهایم و داریم با خبر باشیم.
همچنین برونو بتلهایم از روانشناسان و روانکاوان بهنام جهان در مورد رشد روانی و هویت فردی کودکان معتقد است که هیچ چیز مهمتر از نفوذ پدر و مادر و مربیان و سپس میراث فرهنگی نیست.
قصههایی از ادبیات شفاهی ایران عنوان مجموعه ای است که در این مسیر از سوی کتاب های طوطی (بخش کودک و نوجوان انتشارات فاطمی) وارد بازار نشر شد، 10 قصه انتخابی این مجموعه از بین حدود 200 قصه پیشنهادی ناشر انتخاب شده و به زبان امروزی درآمدهاند، یا به عبارتی بازنویسی ساده شدهاند.
منبع پنج عنوان از کتابهای این مجموعه، کتاب قصههای صبحی است که مشهورترین افسانههای ملی ایران را در خود دارد، در نتیجه اگر این مجموعه به زبانهای دیگری ترجمه شود، مخاطب غیرایرانی با افسانههای ملی ایران آشنا خواهد شد.
پنج عنوان دیگر هم متعلق اند به آذربایجان (از گردآوریهای صمد بهرنگی و بهروز دهقانی)، خراسان (از گردآوریهای ابراهیم شکورزاده بلوری)، کهگیلویه و بویراحمد از گردآوریهای منوچهر لمعه) و جنوب (از گردآوریهای منیرو روانی پور)، به این ترتیب مخاطب کودک از روایات نقاط مختلف ایران بهره میبرد.
تصویرها نیز در این مجموعه بر همراهی و تکمیل قصهها تأکید دارند و تصویرگران مختلف با سبکها و تکنیکهای گوناگون برای غنا بخشیدن به متن تلاش کردهاند.
دختر نارنج و ترنج، خاله سوسکه، ماچوچه و کلاغ، موش گرسنه و نمکی پنج عنوان نخست این مجموعه هستند به تازگی وارد بازار نشر شده اند.
دختر نارنج و ترنج : شاهزادهای نیرومند و بزرگ با آرزوی پیرزنی، عاشق دختر نارنج و ترنج میشود و پی یافتن این دختر سختیهای مسیر را پشت سر میگذارد. اما بعد از پیدا کردن دختر نارنج و ترنج بهخاطر طلسم یک دختر حسود رنجور و بیمار میشود. فکر میکنی آخر چه اتفاقی برای شاهزاده و دختر نارنج و ترنج میافتد؟
بازنویسی این اثر را اسدالله شعبانی و تصویرگری آن را مهکامه شعبانی عهده دار بوده اند.
خاله سوسکه: خالهسوسکه را میشناسیم. بله، قهرمان همان قصه شاد و قدیمی! در این قصه، خالهسوسکه دختر کدبانو و مستقلی است که از محدودیتهای جامعه سنتی عبور میکند تا به خواستهاش برسد. دختری باوقار که متکی به خودش است و برای داشتن یک زندگی بهتر تصمیم میگیرد و به راه میافتد.
بازنویسی این اثر را محمدرضا شمس و تصویرگری آن را هدا حدادی انجام داده است.
ماچوچه و کلاغ: یک کبوتر به اسم ماچوچه و یک کلاغ به اسم خاله کلاغه برای خودشان لانه میسازند اما باد و باران لانه خاله کلاغه را خراب میکند. خاله کلاغه و جوجهاش در سرما و باد و باران راه میافتند و به لانه ماچوچه میرسند تا مهمان او شوند. به نظر تو ماچوچه و کلاغ میتوانند یکجا زندگی کنند؟
این کتاب با بازنویسی افسانه شعباننژاد و تصویرگری محمدحسین ماتک تهیه شده است.
موش گرسنه: موش قصه ما اینقدر گرسنه است که میخواهد همهی شهر را بخورد. به هر که میرسد سریع قورتش میدهد و چاق و چاقتر میشود اما مگر میشود یک موش همه آدمهای شهر را بخورد؟ آیا هیچکس نمیتواند جلو او را بگیرد؟
بازنویسی این اثر نیز با افسانه شعباننژاد و تصویرگری آن با غزاله بیگدلو بوده است.
نمکی: «هفت درو بستی نمکی یه درو نبستی نمکی» این شعر را شنیدهای؟ میدانی قصهاش چیست؟
نمکی، شش خواهر داشت و خانهشان هشت در داشت. هر شب یکی از این هفت خواهر باید درهای خانه را میبست. یک شب که نوبت نمکی بود، فراموش کرد که در هشتم خانه را ببندد. ناگهان از در هشتم سر و کلهی دیوی پیدا شد و دردسرهای نمکی شروع شد.
بازنویسی این کتاب را محمدرضا شمس و تصویرگری آن را زهرا محمدنژاد انجام داده است.
این مجموعه برای گروه سنی بالای 6 سال تهیه و از سوی «کتابهای طوطی» بخش کودک و نوجوان انتشارات فاطمی منتشر شده است.
تعداد صفحات هر کتاب 32 صفحه و قیمت هر جلد 38 هزار تومان است. و بهزودی پنج عنوان دیگر از این مجموعه ( خاله پیرزن، عمو نوروز و پیرزن، کچل تنبل و دیو پخمه، نخودک و دیو کلک، ننه ماهی ) نیز منتشر خواهد شد.
http://www.sepahannews.ir/fa/News/183063/تازههای-نشر--خاله-سوسکه؛-قصهای-که-هیچوقت-کهنه-نمیشود