چاپ

پیام سپاهان - اصفهان - مشکلات ساختاری در حوزه اجتماعی و اقتصادی بنا به گفته جامعه‌شناسان و مسوولان نهادهای حمایتی اصفهان، آسیبی تلخ به نام کودکان کار را از گذشته‌ها تاکنون و حتی برای آینده در جامعه بوجود آورده است.

بر اساس برخی آمار اکنون در استان اصفهان بین 400 تا 450 نفر کودک کار وجود دارد که بیش از 40 درصد آنها را اتباع خارجی تشکیل می‌دهد.
کودکانی که ناخواسته وارد این دنیای خاکی و فانی شدند و با واژه کودکی و ناز و نوازش کودکانه آشنا نیستند، همان‌هایی که روزهای زیبای کودکی خود را در سختی، تلخی و دغدغه معیشت خود و خانواده‌هایشان می‌گذرانند.
این کودکان را همه می‌بینند، من و شما هر روز و هر زمان آنها را در سر چهارراه‌ها، پارک‌ها، بازارهای خرید و بسیاری از اماکن عمومی دیگر می‌بینیم که با نگاه حسرت‌آلود خود ملتمسانه می‌خواهند در قبال خرید کالایی هرچند بی‌مصرف و یا نامرغوب از ما کمکی دریافت کنند.
کودکانی که شادی کودکانه خود را در دویدن به دنبال آدم‌های رهگذر و التماس کردن به آنها و یا پشت چراغ قرمز به رانندگان برای پاک کردن شیشه خودرو آنها و هزاران کار شاید ناچیز و زاید از دید برخی افراد تامین می‌کنند.
پدیده کودکان کار ناشی از مشکلات ساختاری در حوزه اجتماعی و اقتصادی
استاد جامعه شناسی دانشگاه اصفهان گفت: بروز پدیده‌ای به نام کودکان کار به مشکلات ساختاری در حوزه عدالت اجتماعی، اقتصادی و توزیعی برمی‌گردد ؛ این مشکلات ساختاری موجب شده که جامعه به سمت حرکت ناعادلانه در توزیع امکانات، خدمات و فرصت‌ها قرار بگیرد.
مرتضی پدریان در گفت و گو با ایرنا افزود: در نتیجه شکل‌گیری فاصله و شکاف طبقاتی در جامعه، پدیده کودکان کار ظهور و بروز می‌یابد و درمجموع ساختارهای نامناسب اجتماعی منجر به بروز آسیب های اجتماعی از جمله کودکان کار می‌شود.
این استاد دانشگاه اصفهان افزود: ضعف مدیریتی ساختار نهادهای حمایتی شامل بهزیستی و کمیته امداد و دیگر نهادها که رسالت آنها حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی است نیز به بروز پدیده‌ای با عنوان کودکان کار دامن می‌زند.
به گفته وی بیشترین مسوولیت و رسالت در این راستا به عهده نهاد بهزیستیدر نظر گرفته شده که کارکرد آن کاهش آسیب‌های اجتماعی و حمایت از آسیب دیدگان است.
این جامعه شناس افزود: بر این اساس کودکان کار باید از طرف نهادهای حمایتی مانند بهزیستی مورد حمایت قرارگیرند و مسوولان بهزیستی برای کاهش آسیب، ساماندهی، حمایت و برنامه‌ریزی برای آنها باید تلاش کنند.
وی گفت: به علت مدیریت ضعیف و نبود افراد متخصص در این نهادها، پدیده کودکان کار در سطح کشور و به‌ویژه استان اصفهان خود را نشان می‌دهد.
پدریان به دست‌اندرکاران نهادهای حمایتی همانند بهزیستی توصیه کرد که با نگاه انسان‌گرایانه و هم‌نوعانه به کودکان کار، این ناهنجاری اجتماعی را در جامعه کاهش دهند.
این پژوهشگر اجتماعی افزود: مردم به دلیل مشکلات اقتصادی قادر به اقدامات حمایتی از اقشار آسیب پذیر به ویژه کودکان کار نیست و بسیاری از حمایت‌های عامه مردم به استثنای خیران و فعالان اجتماعی در قالب خرید از این کودکان است و کار اساسی و کمک اقتصادی مهمی نمی‌توانند به آنها کنند.
استفاده ابزاری از کودکان کار توسط افراد سودجو
پدریان افزود: متاسفانه برخی افراد سودجو با استفاده ابزاری از این کودکان به دنبال منفعت بردن و سوءاستفاده از آنها هستند.
به گفته وی این افراد جزو ساختار حکومتی، اقتصادی و مدیریتی نیستند و افرادی خاص هستند که برای منفعت طلبی از این کودکان معصوم بهره‌کشی می کنند و در نهایت آنها را به حال خود رها می‌کنند.
این پژوهشگر و محقق اجتماعی، یکی از اقدامات موثر در این زمینه را شناسایی این گونه افراد به عنوان تهدیدی بزرگ برای کودکان کار و اطلاع‌رسانی و آموزش کودکان در این زمینه عنوان کرد.
استاد جامعه شناسی دانشگاه اصفهان افزود: فروپاشی نظام خانواده با در هم آمیختن آسیب‌ها و تهدیدات مختلف و در نهایت طلاق منجر به بازتولید کودکان کار می‌شود و از سویی ساختار فرهنگی جامعه با نیاموختن و ناآشنایی با فرآیند یا پدیده‌ای به نام فرزندآوری نیز به بازتولید کودکان کار در جامعه دامن زده است.
پدریان افزود: شایسته است که در کنار سیاست تشویق فرزندآوری، پیامدهای آسیب‌زای آن در صورت نداشتن ساختار اقتصادی و اجتماعی مناسب خانواده را نیز یادآور شد.
به گفته وی منع جلوگیری از فرزندآوری در کنار بی‌توجهی به تامین امکانات رفاهی و معیشتی موجب می‌شود که کودکان ناخواسته روانه خیابان و بازار شوند و پدیده کودکان کار بیش از پیش در جامعه نمایان شود.
وی لازمه این مهم را بررسی و تحقیق بر مقوله فرزندآوری عنوان کرد و گفت: خانواده‌هایی که دارای فقر فرهنگی هستند منجر به رهاشدن کودکانی تحت عنوان کار در جامعه می‌شوند که نیازمند تدابیر و تمهیدات اساسی برای رفع این معضل اجتماعی است.
رسالت بهزیستی، حمایت‌ همه‌جانبه از کودکان کار
معاون امور اجتماعی اداره‌کل بهزیستی اصفهان گفت: یکی از رسالت‌های مهم بهزیستی به عنوان یک نهاد حمایتی، حمایت همه‌جانبه از کودکان کار است ؛ بر این اساس با شناسایی این کودکان و پیگیری وضعیت خانوادگی و معیشتی آنها تمامی امکانات حمایتی برای آنها در نظر گرفته می‌شود.
مجتبی ناجی در گفت و گو با ایرنا افزود: پدیده کودکان کار بطور عموم در شهرهای بزرگ و کلانشهرها دیده می‌شود و در شهرهای کوچک، این پدیده نمود کمتری دارد.
معاون امور اجتماعی اداره‌کل بهزیستی اصفهان، شناسایی، ارجاع و ساماندهی کودکان کار توسط بهزیستی را از موارد عنوان شده در قانون جدید حمایت از اطفال و نوجوانان دانست و گفت: این کودکان پس از شناسایی مورد معاینه و غربالگری و در نهایت پیگیری وضعیت خانوادگی قرار می‌گیرند که عمده این کودکان دارای خانواده هستند و پس از مشاوره با آنها به کانون خانواده باز می گردند.
به گفته وی بسیاری از این کودکان نیازمند مشاوره‌های درمانی، روانپزشکی و حمایت‌های مددکاری هستند که در حد و توان بهزیستی برای آنها انجام می‌شود.
ناجی با اشاره به شیوه نامناسب جمع‌آوری و ساماندهی کودکان کار در یکی از شهرستان‌های استان اصفهان گفت: این اقدام بنا به تشخیص شورای تامین آن منطقه صورت گرفته است.
وی در پاسخ به وجود افراد سودجو و استفاده ابزاری از این کودکان گفت: غربالگری این کودکان توسط تیمی متشکل از نیروی انتظامی، کارشناسان قضایی، مددکاری، روانشناسی و پزشکی و به دلیل شناسایی باندهای خلافی صورت می‌گیرد که به سودجویی و منفعت طلبی از کودکان کار می‌پردازند.
معاون امور اجتماعی بهزیستی اصفهان افزود: در این راستا کودکانی که خانواده و یا بستگان مشخصی ندارند به موسسات شبانه روزی به عنوان خانه کودک و نوجوان ارجاع می‌شود.
وی به وجود تنها یک مرکز برای نگهداری و آموزش کودکان کار زیرپوشش بهزیستی در اصفهان اشاره کرد و یادآور شد: در این مرکز دستکم 110 کودک کار نگهداری می‌شود؛ در گام نخست، بنا به شرایط کودک این کودکان از خدمات مشاوره بهره‌مند می‌شوند و 21 روز در مراکز کودک و خیابان نگهداری می‌شوند که به همین تعداد روز قابل تمدید است.
وی افزود: مراکز روزانه حمایتی آموزشی کودک و خانواده در کنار مراکز شبانه روزی با تاکید بر توانمندسازی نهاد خانواده درصدد هستند تا این کودکان را به خانواده‌های خود بازگردانند.
ناجی یادآور شد: اکنون در 39 خانه کودک و نوجوان بهزیستی 500 مددجو زیر 18سال با رعایت تمهیدات بهداشتی و تا زمان بهبود اوضاع حضور دارند.
برچسب‌ها
اداره کل بهزیستی استان اصفهان اصفهان کودکان کار