چاپ

پیام سپاهان - گاهی درکنار تمام مشغله‌های روزمره و با وجود مشکلات شخصی زمان‌هایی پیش می‌آید که به آسمان بالای سرتان نگاه کنید و نقاط کم فروغ را در پس تاریکی آسمان شب ببینید.

آیا تا به حال از خود پرسیده‌اید این نقط نورانی در آسمان چیست؟ بله دقیقا. این نقاط همان ستاره‌هایی هستند که با تاریک شدن آسمان کم کم رخ نمایی می‌کنند. شاید تاکنون در مسیرهای بین شهری یا در جاده‌های بین دو شهر توقف اندکی داشته‌اید و به آسمان بالای سرتان نگاه کرده‌اید و با خود گفته اید چقدر ستاره! اما در شهرهای بزرگ خبری از آن انبوه ستاره‌ای نیست. تنها دلیل اینکه در کویر یا فاصله های بین دو شهر تعداد ستارگان بیشتری قابل رویت هستند، نبودن منابع نوری یا همان چراغ های سطح شهر است.
امروزه در علم نجوم با معضلی به نام آلودگی نوری مواجه هستیم. آلودگی نوری را می‌توان در دستۀ آلودگی‌های خطرناک برای محیط زیست تلقی کرد. این آلودگی علاوه بر نابود کردن آسمان شب خطرات بسیار زیادی برای انسان، حیوانات و گیاهان دارد. نور و زاویه غیر استاندارد چراغ‌های سطح شهر یا معابر عمومی باعث می‌شود، میزان قابل توجهی از روشنایی چراغ به سمت آسمان رفته و در مجموع چندین چراغ منبع نوری بزرگی را در آسمان ایجاد کند و به همین خاطر نور ستاره های کم فروغ در شهرهای بزرگ قابل مشاهده نیستند. به همین خاطر با دور شدن از شهرها و تکنولوژی امروزی می‌توان آسمان شب، به نظارۀ طبیعت فراموش شدۀ آسمان شب نشست و به عظمت خداوند بی همتا پی برد.
نگاهی به موقعیت سیارات در هفته پیش رو می‌کنیم و سپس به معرفی چند صورت فلکی می پردازیم.
پس از غروب خورشید و تاریک شدن آسمان کم کم دو جسم پر نور در سمت جنوب و جنوب غربی آسمان شروع به رخ نمایی می کنند و آهسته آهسته با گذر زمان به سمت جنوب غربی می روند و در افق غربی غروب می کنند. این دو جسم نسبتاً پرنور حدوداً نزدیک به 30 درجه از یکدیگر فاصله دارند دو سیاره مشتری و زحل هستند.
اگر رو به سمت جنوب قرار بگیرید، جسم پرنور سمت راست سیارۀ مشتری و جسم پرنور سمت چپ که مقداری از سیارۀ مشتری نیز بالاتر قرار دارد، سیاره زحل را می‌بینید. اگر دوربین دوچشمی یا تلسکوپ ساده‌ای در دسترس شما قرار داشته باشد، می‌توانید این دو سیاره را رصد کنید. با رصد سیاره مشتری شما چهار قمر نزدیک به این سیاره را می توانید ببینید و سیاره زحل را با ابزاری قوی‌تر، همچون کره‌ای در مرکز و حلقه‌هایی که اطراف آن را گرفته باشند خواهید دید.
در همان ابتدای شب به سمت شمال نگاهی می‌اندازیم. در نزدیکی افق چند ستارۀ نسبتاً کم نور و با نظم خاصی قابل مشاهده هستند. اگر از نرم‌افزارهای نجومی مانند (استلاریوم) استفاده کنید به سادگی می‌توانید صورت‌های فلکی را در آسمان شب بیابید. این چند ستاره که شکل ملاقه را در آسمان ترسیم کرده‌اند صورتک ملاقه و با به هم متصل کردن چند ستاره دیگر صورت فلکی دب اکبر یا خرس بزرگ را پدیدار می‌کنند. با پیدا کردن این صورت فلکی می‌توانید سمت شمال جغرافیایی را پیدا کنید.
یادداشت: عرفان احمدی- مدرس مرکز آموزش نجوم ادیب اصفهان
انتهای پیام