بزرگنمايي:
پیام سپاهان - ایبنا / «کتاب‌های پول‌ساز»، گزارشی ویژه برای آشنایی با غول‌های صنعت چاپ جهان و نگاهی به تحولات و الزامات این صنعت در گوشه و کنار کره خاکی است.
نگاهی به وضعیت چاپ در جهان نشان می‌دهد آمریکا، آلمان، ژاپن، ایتالیا، انگلستان، هند، اندونزی و چین، در حال حاضر بیشترین سهم صنعت چاپ جهان را به خود اختصاص داده‌اند. چاپ، یکی از صنایعی است که زمینه‌ساز وقوع بسیاری از تحولات در جهان شده و در حال حاضر بخش عظیمی از درآمدهای کشورهای مختلف جهان را به خود اختصاص داده است. هرچند با تحولات قرن اخیر، این صنعت تحولات زیادی را تجربه کرده، اما آنچه هنوز هم به‌طور تقریبی در تمام دنیا مشترک است، این است که کارگران صنعت چاپ به‌طور معمول از آموزش‌های غیررسمی برای افزایش مهارت خود استفاده می‌کنند و به معنای دیگر در بحث آموزش چاپ، نقش تجربه از سایر مولفه‌ها پررنگ‌تر است.
در بخشی از این گزارش آمده است: «صنعت چاپ در بازارهای داخلی هند با موفقیت چندانی مواجه نیست، چراکه درصد افراد باسواد و علاقه‌مند به مطالعه در این کشور بسیار پایین است و بر همین اساس از مجموع 49 هزار نشریه هندی، درآمد سالانه آن‌ها در کل رقمی حدود یک میلیارد دلار عنوان شده است. این آمار را می‌توان به تعبیری دیگر، شکست صنعت چاپ در بازارهای داخلی هند خواند، بر همین اساس این کشور علاوه بر تأکید بر سوادآموزی، عمده تمرکز خود را بر بازارهای بین‌المللی گذاشته است و انتظار دارد رقم رشد خود را به میانگین 6 درصد در سال نزدیک کند.
نگاهی به گذشته صنعت چاپ در این کشور، از تحولات عظیمی خبر می‌دهد... بنابر آمارهای منتشر شده از سوی دولت این کشور، در حال حاضر بیش از 250 هزار شرکت هندی فعال در زمینه چاپ در شهرهایی ازجمله دهلی‌نو، کلکته، بمبئی، حیدرآباد، چنای و سیواکسی مشغول فعالیت هستند و در مجموع توانسته‌اند بیشترین تعداد پرس چاپ را از آن خود سازند. هند در سال 2015 میلادی توانست از طریق این صنعت به درآمدی 21 میلیارد دلاری دست یابد و رشد خود را در این زمینه افزایش دهد، به‌طوری‌که سرعت چشم‌گیر رشد این کشور در صنعت چاپ، توجه سرمایه‌گذاران خارجی را به سوی خود جلب کرد و حمایت‌های دولتی باعث شد کشورهایی ازجمله آمریکا، سهم عمده‌ای از صنعت چاپ هند را از آن خود سازند.»
آموزش در شرایط کرونایی
بررسی‌ها نشان می‌دهد 421 میلیون کودک در سراسر جهان به دلیل شیوع کرونا نمی‌توانند به مدرسه بروند. در این شرایط، تحصیلات و آموزش آن‌ها آسیب دیده است. در حال حاضر بسیاری از کشورها، مدرسه‌ها را به کلی تعطیل کرده‌اند و برخی دیگر هم در شرایطی ویژه و سخت، مدرسه‌ها را باز کرده‌اند.
در شماره جدید «کارخانه» در مقاله‌ای با عنوان «مشقت‌های آموزش؛ آموزش در شرایط کرونایی چگونه است؟» به قلم جکی نورتام؛ گزارشگر و پژوهشگر کانادایی، می‌خوانیم: «تحصیلات و آموزش در هر شرایطی یک هدف متعالی است که باید ادامه پیدا کند؛ فرقی نمی‌کند کرونا باشد یا نباشد، بههرحال کودکان باید سر کلاس درس بنشینند، دانشجویان از استاد خود بیاموزند و روند آموزش متوقف نشود. اما شیوع کرونا بدون تردید، رویه آموزشی را تغییر داده است. میلیون‌ها نفر در سرتاسر جهان به نوعی مشغول تحصیل هستند که کرونا روی کیفیت تحصیل آن‌ها اثر گذاشته است.
اما مهمترین مسأله در رابطه کرونا و تحصیلات این است که کرونا روند آموزش را کُند یا حتی در برخی موارد متوقف کرده است. این پرسش مطرح است که در این شرایط، چطور می‌توان روند آموزش را ادامه داد؟ واقعیت این است که راهکارهای زیادی در این زمینه مطرح نشده و عمده آن‌ها هم آموزش به‌صورت مجازی است. اما بههرحال برخی راهکارهای نوآورانه به میان آمده تا بتوان به کمک آن‌ها دانش‌آموزان را در روند آموزش قرار داد. فرقی نمی‌کند در چه نقطه‌ای از جهان زندگی کنید، بههرحال ویروس کرونا روند تحصیل دانش‌آموزان اطراف شما را قطعا تغییر داده است. می‌توان این تهدید را به یک فرصت تبدیل کرد و سیستم یا همان نظام آموزشی را به‌گونه‌ای تغییر داد که در درازمدت، سروشکل بهتری به خود بگیرد.»
کتاب‌هایی که از علم اقتصاد می‌گویند
در این شماره از نشریه تحلیلی «کارخانه»، هفت کتاب از اقتصاددان‌های بزرگ دنیا بررسی و به علاقه‌مندان معرفی می‌شود.
«ثروت ملل» / آدام اسمیت
خواه طرفدار اقتصاد آزاد باشید، خواه اقتصاد بسته، بههرحال حتما نام آدام اسمیت را شنیده‌اید. اقتصاددان و فیلسوف بزرگی که در دنیای اقتصاد، حرف‌های تکان‌دهنده‌ای زده و تحلیلی نو از سرمایه‌داری ارائه کرده است.
کتاب پنج جلدی «ثروت ملل» در سال 1776 منتشر شد. این کتاب، بلوغ فکری آدام اسمیت را نشان می‌داد. او در این کتاب تلاش کرده تا کارکرد اقتصاد سرمایه‌داری را تحلیل کند. نویسنده در این کتاب مرزهای اقتصاد را آنقدر گسترش می‌دهد که به حوزه‌های دیگر علوم سیاسی و حتی انسان‌شناسی می‌رسد؛ در واقع تلاش می‌کند این حوزه‌ها را هم وارد دنیای اقتصاد کند. اسمیت در این اثر، اندیشه‌های مختلفی که تا سال 1776 در زمینه اقتصاد و فلسفه مطرح شده بود را جمع‌آوری کرده و بر پایه آن‌ها نظریات جدیدی را مطرح کرده است.
«سرمایه» / کارل مارکس
کارل مارکس در این کتاب، نظام سرمایه‌داری را مورد نقد و بررسی قرار داده است. برخی کارشناسان می‌گویند این کتاب در حوزه اقتصاد سیاسی است و برخی هم نظرات دیگری دارند. بههرحال او، نوک پیکان را به سمت سرمایه‌داری نشانه گرفته است.
هدف بنیادین مارکس در کتاب «سرمایه»، توضیح قوانین حرکتی است که بر ریشه، پیدایش، سقوط و نابودی یک شکل اجتماعی مفروض سازمان اقتصادی، یعنی وجه تولید سرمایه‌داری، حاکم هستند. مارکس در جست‌وجوی قوانین همگانی و جهانی سازمان‌های اقتصادی نبود، در واقع این یکی از احکام اساسی کتاب سرمایه است که اصولا چنین قوانینی وجود ندارند.
«نظریه عمومی؛ اشتغال، بهره و پول» / قلم جان مینارد کینز
جان مینارد کینز، یکی از اثرگذارترین و مهمترین اقتصاددان‌های تاریخ مدرن است. او در سال 1936 کتابی منتشر کرد که در آن اقتصاد کلاسیک را به چالش می‌کشید. این اقتصاددان در کتاب «نظریه عمومی؛ اشتغال، بهره و پول»، به نقد مکتب کلاسیک می‌پردازد و با طرح نظریه خود و رد گفتار کلاسیک‌ها، انقلابی در اقتصاد معاصر به پا می‌کند.
«سرمایه‌داری و آزادی» / میلتون فریدمن
میلتون فریدمن را همه با اصطلاح «مکتب پولی» می‌شناسند. او از اقتصاددان‌های بزرگ آمریکایی و طرفدار مکانیسم اقتصاد بازار است. او در سال 1976 به دلیل پژوهش بر تحلیل مصرف، نظریه و تاریخچه پولی و پیچیدگی سیاست پایدارسازی، برنده جایزه نوبل اقتصاد شد.
تأکید عمده فریدمن در کتابش با عنوان «سرمایه‌داری و آزادی»، روی ارتباط آزادی اقتصادی با آزادی سیاسی است. نویسنده در این کتاب، نوع ارتباط این دو موضوع با هم را به‌خوبی مشخص می‌کند. او در این کتاب نشان می‌دهد که بین اقتصاد و سیاست، ارتباطی حساس و جدی وجود دارد که نتایج آن می‌تواند رفاه و آزادی‌های فردی و اجتماعی افراد آن جامعه را تحت‌تأثیر قرار دهد.
«سرمایه در قرن بیست‌ویکم» / توماس پیکتی
توماس پیکتی؛ اقتصاددان فرانسوی در کتابش، ویژگی‌های نظام سرمایه‌داری در 300 سال اخیر را بررسی کرده و عمده تمرکز خود را روی مسأله نابرابری گذاشته است. کتاب او به قدری اثرگذار بوده که برخی او را هم‌تراز مارکس و اقتصاددان‌های بزرگ در تاریخ دانسته‌اند.
یک نتیجه مهم کتاب پیکتی این است که سرمایه‌داری در قرن بیست‌ویکم، سرمایه‌داری موروثی خواهد بود. جانِ کلام کتاب «سرمایه در قرن بیست‌ویکم»، رابطه نابرابری است و بر همین اساس نشان می‌دهد که چگونه نظام سرمایه‌داری در قرن بیست‌ویکم، به سمت سرمایه‌داری در قرن 18 و 19 در حال حرکت است که همان سرمایه‌داری موروثی است.
«اقتصاد ناهنجاری‌های پنهان اجتماعی» / استیون لویت
این کتاب، نوشته یک روزنامه‌نگار و یک اقتصاددان است که در همان سال اول انتشار خود (2005) بیش از یک‌ونیم میلیون نسخه فروش داشته و این رویه همینطور ادامه پیدا کرده است. این اثر درباره رابطه اقتصاد با همه‌چیز بحث می‌کند. این کتاب 269 صفحه‌ای، براساس داده‌هایی که در کشورهای ژاپن و آمریکا به‌دست آمده، به تجزیه و تحلیل وقایع پرداخته، اما آنقدر جامع است که می‌توان مطالب آن‌را به آنچه در سراسر جهان می‌گذرد، تعمیم داد.
«اقتصاد کلان»/ گریگوری منکیو
این کتاب نخستین‌بار در سال 1992 منتشر شد. «اقتصاد کلان»، چهار هدف اصلی را دنبال می‌کند؛ 1- جداسازی اقتصاد کلان در کوتاه‌مدت و بلندمدت 2- ترکیب نظریه‌های کینزی با نظریه‌های کلاسیک 3- شرح چگونگی مقایسه و استفاده مجموعه‌ای از الگوهای مهم 4- آخرین هدفی که برای این کتاب درنظر گرفته شده این است که اقتصاد کلان، یک رشته آموزشی است که با مجموعه‌ای از تجربیات واقعی برانگیخته و هدایت می‌شود.
بیست‌ودومین شماره از ماهنامه تحلیلی «کارخانه»