نخستین های طهران/30
بزرگنمايي:
پیام سپاهان - نخستین مدرسه آموزش پزشکی در تهران همزمان با تاسیس دارالفنون در این مدرسه آغاز به کار کرد و زمینهای برای تاسیس دانشکده پزشکی در ایران شد.
داستان نخستین دانشگده پزشکی در ایران با داستان دارالفنون تهران در هم پیچیده است. آموزش پزشکی مدرن درست از زمان جنگهای ایران و روس به عنوان یک نیاز مطرح شد. زخمهایی که درمان نمیشد و جانهایی که به خاطر عدم دسترسی به داروهای تازه از دست میرفت. شاید همین دلیل بود که در فهرست نخستین دانشاموزان یکی برای آموزش پزشکی به فرنگ فرستاده شد. این فرد هم کسی نبود میرزا بابا افشار فرزند یکی از صاحبمنصبان عباسمیرزا که به اتفاق محمد کاظم پسر نقاشباشی برای تحصیل طب و شیمی و نقاشی به فرنگ فرستاده میشوند. این دو همراه سرهارد فورجونز وزیر مختار انگلستان به فرنگ رفتند. عباسمیرزا به سرهارد فورجونز توصیه کرد این دو را به تحصیل بگمارد تا برای شاهزاده و خود و مملکتشان مفید باشند. هزار و سیصد لیره هم پول بهشان داده شد. سرهارد فورجونز این دو را به مدرسه کوک سپرد. محمد کاظم به خاطر آب هوای لندن سل گرفت و مرد. مرگ او باعث ترس عباسمیرزا شد و از جمیز موریه خواست او را به ایران حاجی بابا بازگرداند. اما او گوش نکرد و گفت میماند. این سرپیچی از حرف موریه باعث شد تا او بعدها به تلافی کتاب حاجی بابا اصفهانی را از روی شخصیت او بنویسد.
میرزا بابا افشار یا دکتر افشار اولین طبیب ایرانی در اروپا است. او در دربار عباسمیرزا لقب حکیم باشی را گرفت و دستیار کورمیک شد. در سفر عذرخواهی برای مرگ گیربایدوف او حکیمباشی خسرو میرزا بود.
اما یک طبیب فرنگ رفته کم بود و نیاز به تاسیس مدرسه طب در ایران امیرکبیر را به این فکر انداخت که بخش یکی از بخشهای دارالفنون را به مدرسه طب تخصیص دهد. کلاس طب با همت دکتر پولاک که توسط امیرکبیر به ایران دعوت شده بود راهاندازی شد. این مهمترین گام به سوی گسترش طب مدرن غربی بود. این مدرسه با همه مشکلات با چهارده شاگرد کار خود راآغاز کرد. در سال 1270 دکتر زطی معلم ریاضیات به صورت ناگهانی درگذشت و دکتر پولاک درخواست تشریح داد. در اثر این تشریح معلوم شد در اثر مسمومیت با گاز کربنیک فوت کرده است. بعدتر دکتر بارنهئود معلم فرانسه مدرسه فوت کرد و جنازهاش را وقف مدرسه کرد. مدرسه طب اما در سال 1337 ق در زمان وزارت علوم نصیرالدوله بدر توسط خلیل اعلمالدوله ثقفی راهاندازی شد. او کلاس طب را از دارلفنون مجزا کرد و در حیاط نظام مدرسه این مدرسه را منتقل کردند.
مدرسه طب دارای پنج کلاس شد و موزه طبی و موزه تاریخ طبیعی و لابراتوار شیمی و فیزیک و میکروب شناسی به مدرسه طب اختصاص داده شد.
سه نفر از معلمان دکتر لقمانالدوله دکتر حسینخان معتمد و دکتر لسان الحکما در مقام معلم دروس بالینی هفتهای چهار روز در مریضخانه دولتی درس میدادند.
مدرسه طب تا سال 1303 شمسی در دارالفنون بود و بعد به عمارت بیمارستان معنمد واقع در شیخهادی منتقل شد. در سال 1303 وزارت جنگ در صدد برآمد مدرسه طب مستقلی تاسیس کند که دانشآموزانی که در مدرسه طب پذیرفته نمیشدند را پذیرش کند. در سال 1312 تصمیماتی برای جمع مدارس عالیه طب و حقوق دارلمعلمین در یک مکان برای تاسیس دانشگاه و ضرورت آن ایجاد شد. در سال 1313 با تاسیس دانشگده طب دانشگاه تهران هر یک از مدارس دانشکده نام گرفت و نخستین دانشگده محدوده دانشگاه تهران شد.
در سال 1317 دانشکده طب به دانشکده پزشکی تغییر نام داد. در سال 1319 دندانپزشکی از پزشکی جدا شد.
پژوهشگر:فرزانه ابراهیم زاده
لینک کوتاه:
https://www.payamesepahan.ir/Fa/News/191913/