رایحه رستنیهای فریدن در کتاب«داروخانهای از طبیعت»
علمی
بزرگنمايي:
پیام سپاهان - اصفهان- «داروخانهای از طبیعت»، عنوان کتابی است درباره خواص افزون بر صد گیاه دارویی که بیشتر این رستنیها جزو پوشش گیاهی فریدن واقع در غرب استان اصفهان محسوب میشود.
در کتب تاریخی؛ فریدن را منطقهای "علف خیز با آب فراوان و مراتعی بیپایان" نامیدهاند، خاک حاصلخیز، اقلیم سرد و کوهستانی و آب و هوای معتدل این شهرستان مراتع سرسبز و پوشش گیاهی منحصر به فرد را در این منطقه به دنبال داشته است.
فریدن رویشگاه گیاهان دارویی، خوراکی و صنعتی است. چنین مزیت خدادادی موجب شد این منطقه با عرضه بیش از 200 گونه گیاهی در نمایشگاه “روستا کانون تولید و ارزش آفرینی” در محل نمایشگاههای بینالمللی تهران در سال 1395 ،جزو پنج شهرستان برگزیده استان اصفهان جهت تخصیص غرفه قرار گیرد و به “سرزمین گیاهان دارویی “شهرت یابد.
کرفس کوهی، گون، گز و درختان پراکنده بلوط در این منطقه به وفور یافت میشود. انواع قنقالها، قیاقها، گونهای تیغ دار، کرک، کما و گیاهان یک ساله، از گونه های غالب تیپ پوشش گیاهی فریدن است.گیاهان دیگری نظیر شیرین بیان، آویشن، بومادران، موسیر، کده، بروموس، زول، لاله سرنگون، ماشک، اسپرس وحشی، جاشیر، یال اسبی، جاز، حلر، حر، قدومه، ارژن، دافنه، درمنه دشتی، چلغک، جووحشی، خوشک، نسترن، شن، گلابی، بید، گز، پونه، تره، شوید، باریجه، کلاه میرحسن، ریواس، چای کوهی، دم گاوی، چوبک نیز در فریدن میروید.
رستنیهای متنوع فریدن علاوه بر این که مناظر بکر و بینظیری را در این دیار خلق کرده است، امروزه به عنوان تجارتی سودآور نیز شناخته میشود. وجود 70هزار هکتار مراتع پوشیده شده گون کتیرایی و زرد مفتولی، 20 هزار هکتار مرتع گون خیز گز انگبین و یک هزار هکتار مرتع موسیر خیز، زمینه مساعدی برای رونق اقتصادی و اشتغال پایدار فراهم کرده است.
فریدن؛ این عطارخانه خوش رایحه اصفهان که از دیرباز تاکنون عطر خوش دمنوشهای شفابخشش زبانزد عام و خاص بوده؛ از موهبتی الهی برخوردار است که می تواند در صورت برنامهریزی هدفمند، حمایت مسئولان و ورود جدی مردم به صنعتی نوپا و پر بازده تبدیل شود. طبق تحقیقات انجام شده از حدود 800 گونه گیاهان دارویی شناخته شده در ایران بیش از 400 نوع آن در منطقه فریدن میروید.
نگارنده در مقدمه کتاب ضرورت حفظ این موهبت خدادادی سرشار از فرصت را گوشزد میکند و مینویسد: با توجه به برداشت بیرویه و غیر اصولی گیاهان دارویی در صورتی که تمهیدات لازم جهت حفظ، احیاء و اصلاح آنها اندیشیده نشود دیری نخواهد پایید که نسل این گونههای با ارزش منقرض خواهد شد.
در فصل نخست کتاب، گیاهان دارویی بر اساس خواص آنها به 18 گروه طبقه بندی میشود. در فصل دوم خواص این گیاهان به ترتیب حروف الفبا آورده شده است. گیاهان دارویی خاص منطقه فریدن نیز با علامت * مشخص شده است.
با مروری بر صفحات همانطور که از عنوان کتاب پیداست، داروخانهای وسیع و گسترده از طبیعت پیش چشمان مخاطب گشوده میشود که آدمی را در برابر حکمت و خلقت خالق هستی به شگفتی وا میدارد.
عجیب آنکه درمان بسیاری از بیماریهای امروز که سلامت افراد جامعه را تهدید میکند در این داروخانه کاغذی به وفور یافت میشود.
خواص بیشمار گیاهان دارویی در بحث پیشگیری و درمان بسیاری از بیماریها بر کسی پوشیده نیست و این گیاهان در قدیم نیز مورد استفاده اطبا قرار میگرفت. چربی و کلسترول خون، فشار خون، تب و لرز، قند خون، سرفه و سرماخوردگی، سردرد، خشکی پوست، نارسایی کلیوی، تپش قلب، فقر آهن، روماتیسم، عفونت، افسردگی، استرس ، اضافه وزن، کم اشتهایی و اختلال حافظه تنها گوشهای از بیماریهایی است که برای درمان یا بهبود علائم آن گیاه دارویی ویژه معرفی شده است.
این کتاب به کوشش «زینب زمانی دارانی»، از اهالی فریدن اصفهان، در سال 1394 از سوی انتشارات نهال این شهرستان با شمارگان هزار جلد در 180 صفحه به چاپ رسید.
فریدن، سرزمین دمنوش های خوش عطر، با جمعیت بیش از 49 هزار نفر در 140 کیلومتری غرب استان اصفهان واقع است.
لینک کوتاه:
https://www.payamesepahan.ir/Fa/News/114440/