بزرگنمايي:
پیام سپاهان- منصور خالقی بابیان
اینکه دیابت یک بیماری مربوط به سوخت‌وسازاست که در آن میزان قند خون
افزایش پیدا می‌کند، اظهار کرد: دلیل اصلی ابتلا به دیابت بالا رفتن میزان
قند خون است، اما از علل دیگر این بیماری می‌توان به تولید ناکافی انسولین
توسط لوزالمعده اشاره کرد.
وی افزود: سلولهای بدن برای تأمین قند،
نیازمند مقاومتی هستند که به‌وسیله چربی انجام می‌شود و به‌اصطلاح مقاومت
به انسولین ایجاد می‌شود. دیابت حاصل کم کارکردن سلولهای بتای لوزالمعده
در تولید انسولین و مقاومت در برابر این انسولین است که توسط لوزالمعده
کم‌کار ترشح می‌شود.
خالقی ادامه داد: متأسفانه آمار دیابت
نه‌تنها در ایران روبه افزایش است، بلکه گفته می‌شود تا سال 2025 آمار
ابتلا به دیابت دو برابر آمار فعلی باشد و متأسفانه این آمار روبه افزایش
است.
این پزشک متخصص با بیان اینکه در شهر اصفهان
مشخص‌شده از هر سه نفر یک نفر دیابت دارد، گفت: اینکه افراد یا از ابتلا
به دیابت مطلع نیستند و یا در معرض ابتلا به دیابت‌اند که در هر دو صورت
آمار بزرگی است و حدود 32 درصد می‌شود.
خالقی بابیان اینکه مهم‌ترین علت ابتلا به
دیابت استرس‌هایی است که قابل پاسخ نیستند و یا پاسخ بد توسط افراد داده
می‌شود، اضافه کرد: در دنیای امروز، علت دیابت را کم‌تحرکی نمی‌دانیم،
زیرا علت ایجاد دیابت علاوه بر ارث، مصرف غذاهای آماده و پرچرب، فست فودها
و زندگی ماشینی است.
وی ادامه داد: این استرس‌ها در درون انسان
ماندگار می‌شود و حالت روحی و روانی در جسم فرد ایجاد می‌کند و به‌خصوص
سلولهای بتای لوزالمعده در ایجاد استرس متأثر می‌شوند. درنتیجه استرس باعث
افزایش ترشح کورتیزول در خون می‌شود که یکی از کارهایی آن هدایت قند و
اسیدهای چرب موجود در خون به داخل بافتها است.
استرس باعث چاقی‌های شکمی می‌شود
این متخصص دیابت با بیان اینکه رفع استرس،
اضطراب و وسواس می تواند به سلامت سوخت و ساز به ویژه چربی کمک کند،
افزود: رعایت نکردن رژیم غذایی و ورزش و استرس های فراوان منجر می شود که
این قند نرمال به سمت دیابت پنهان برود.
خالقی تصریح کرد: در زمان بروز علائم ابتلا
به دیابت باید مراحل درمان را آغاز کرد. عوارض ناشی از دیابت شامل مشکلات
چشمی، کلیوی، قلبی و مغزی است.
وی با بیان اینکه دیابت بر عروق و عصب اندام
به ویژه پا تاثیر بسیاری دارد و عملکرد عصب را مختل می‌کند، افزود: زمانی
که عصب مختل شود، بیمار دیابتی احساس سنگینی روی پا را متوجه نمی‌شود و
تدریجا به گونه ای می‌شود که تمام وزن را به طور نامساوی به پاها وارد
می‌کند و به دلیل اینکه حس ندارد درد را احساس نمی‌کند و ماهیچه ها فرم
خود را از دست و مفصل‌ها تغییر شکل می‌دهند.
این متخصص دیابت ادامه داد: زمانی که مفصل
ها تغییر شکل دهند، مفصلی به نام مفاصل شارکو در بیماران دیابتی ایجاد
می‌شود، سیستم هدایتی عصبی عضلات این افراد که ناشی از تخریب به وسیله قند
است منجر به تغییر شکل مفاصل می‌شود.
خالقی تصریح کرد: این افراد به دلیل اینکه
حسی ندارند در تابستان بر روی زمین داغ راه می‌روند و در صورتی که زخمی بر
روی پای آنها ایجاد شود و به علت اینکه رسیدگی نمی شود این زخم ادامه
می‌یابد و به قطع عضو می رسد.
وی افزود: قطع عضو در افرادی رخ می‌دهد که
قند آنها بالا می‌رود و عروق دچار تنگی می‌شود و عضو در این حالت فرسوده
شده و چاره ای جز قطع عضو نیست.
وی با بیان اینکه عوارض کلیوی از دیگر عوارض
دیابت است، گفت: باید هر ساله یا شش ماه یکبار فشار، چربی و قند خون کنترل
شود تا سلولهای کلیه دچار آسیب و سفتی نشوند، زیرا نارسایی کلیه ایجاد و
در قلب هم اشکالاتی ایجاد می‌کند.
این متخصص دیابت اضافه کرد: امروزه
درمان‌های متنوعی برای بیماران دیابت فراهم شده است و انجمن دیابت
آمریکا بیماران دیابتی مبتلا به مشکلات قلبی را در اولویت قرار داده است.
40 میلیون ایرانی مبتلا به دیابت
هم چنین، مهدی اذانی- بنیان گذار دیالیز در
اصفهان و فوق تخصص کلیه با بیان اینکه حدودا 150 میلیون نفر در دنیا و 40
میلیون نفر در ایران مبتلا به دیابت هستند و دیابت یک عامل مهم و بزرگ
بیماری‌های قلبی و سکته‌های مغزی است، افزود: دیابت بیماری عروقی است و یکی
از محل های پر عروق بدن کلیه‌ها هستند. هیچ عضوی در بدن نداریم که به
اندازه کلیه رگ و مویرگ داشته باشد.
وی ادامه داد: دیابت حتی اگر از عروق رد شود
و برای کلیه خطری نداشته باشد به قلب آسیب می رساند و سکته قلبی ایجاد
می‌کند. طبق آمار در دنیا یکی از عوامل بزرگ و مهم بیماری های قلبی دیابت
است. بنابراین تمام افرادی که زمینه ارثی دیابت دارند قند خون را هر سال یا
شش ماه یکبار باید بررسی کنند.
این فوق تخصص کلیه با بیان اینکه دیابت نوع
یک با انسولین و نوع دوم بیشتر با داروهای خوراکی درمان می‌شود، گفت: ممکن
است کلیه‌ها گرفتار شوند در این صورت نباید به بیمار داروی ضد دیابت
خوراکی داده شود. باید از داروی مناسب و انسولین درمانی استفاده کرد.
این متخصص کلیه اضافه کرد: افرادی که اضافه
وزن و زمینه ارثی دیابت دارند اگر اضافه وزن در ناحیه شکم بیشتر باشد،
باید مواظب باشند. این افراد قند خون را مرتب بررسی کنند و داروهایی دیابت
مصرف کنند.
وی افزود: این باور که برخی افراد معتقدند
اگر یکبار انسولین بزنند، تا آخر عمر باید مصرف کنند، اشتباه است زیرا
مانع می شوند که این فرد انسولین بزند و تدریجا قند این بیماران بالا
می‌رود.
اذانی با اشاره به مهم ترین علایم هشدار
دهنده دیابت، گفت: احساس خستگی، تهوع، پر ادارای، احساس تشنگی غیر معمول و
به تدریج کاهش وزن و تاری دید از علائم ابتلا است. توصیه می شود، اگر
فردی بدنش زخم شد و این زخم خوب نمی شود، حتما قند خون خود را بررسی کند.
وی ادامه داد: گام اول در آگاهی از دیابت
انجام آزمایش مربوطه است. گام دوم کنترل فشار خون است، یعنی فشار خون و
دیابت همانند دو برادر دو قلو هستند. فشار خون حتما باید سیزده بر روی هشت
باشد.
اذانی ادامه داد: نکته مهم در بیماران
دیابتی این است که فشار خون در این بیماران باید در حالت ایستاده گرفته
شود، چون نتیجه فشار خون برای بیماران دیابتی در حالت نشسته با ایستاده
متفاوت است. گام سوم چربی خون این بیماران حتما بررسی شود و غذاهای چرب
نخورند و سیگار نشکند. سیگار دشمن دیابت است و جامعه پزشکی دنیا اثبات کرده
که بیماران دیابتی حتما ویتامین های گروه B مصرف کنند، زیرا باعث می شود
انسولین صرف بدن شود.
اذانی گفت: با کمک خیریه ابواالفضل، خیریه
امام محمدباقر و بیمارستان حجیته اصفهان و با همکاری دانشگاه علوم پزشکی
اصفهان 54 مرکز دیالیز در اصفهان راه اندازی شده است. همچنین یکی از بزرگ
ترین کنگره های دیالیز نفرولوژی ایران در تبریز در هتل لاله از 28 آبان
الی یکم آذر ماه برگزار می شود.